De Nijverheid staat achter het persbericht van Marije de Bruin (broedplaatsencoördinator Utrecht).
PERSBERICHT
Utrecht, 16 juli 2025
Creatieve makers dreigen Utrecht te verlaten door gebrek aan betaalbare ruimte
Wethouder Oosters sprak deze maand over plannen voor 12.400 m² extra culturele ruimte. Dit zijn welkome berichten voor het Broedplaatsennetwerk Utrecht en de Utrechtse creatieve makers. Achter die plannen schuilt echter een harde realiteit: in 2025 verdwijnt op meerdere plekken in de stad werkruimte voor kunstenaars, muzikanten en andere creatieve makers. De aangekondigde nieuwe meters komen pas in 2026 of 2027 beschikbaar en zijn naar verwachting onbetaalbaar voor de doelgroep. Makers worden de stad uitgedreven — het Broedplaatsennetwerk Utrecht slaat alarm.
Broedplaatsen verdwijnen, makers raken hun plek kwijt
Broedplaatsorganisaties zorgen voor betaalbare ruimte, een mix van disciplines en een sociaal-cultureel programma. Zij raken hun plekken kwijt, en daarmee ook de creatieve makers. In 2025 verliezen verschillende bestaande broedplaatsen hun locaties, die samen goed zijn voor ruim 10.000 m². Denk hierbij aan De Stadstuin (Kaaphoorndreef 66 en Wolvenpleingevangenis), DePlaatsmaker (2e Daalsedijk, Achter de Dom en Ravellaan), en De Createur (Europalaan en Lanslaan). De broedplaatsen die verdwijnen zijn geen lege panden, maar actieve werkplaatsen waar kunst wordt gemaakt, participatieve projecten worden gestart, en waar geëxperimenteerd en samengewerkt wordt. Makers verliezen hiermee niet alleen hun fysieke ruimte, maar ook hun netwerk, zichtbaarheid en bestaanszekerheid.
Nieuwe ruimte is niet automatisch toegankelijk
Zelfs wanneer de aangekondigde 12.400 m² beschikbaar komen, is het zeer de vraag of broedplaatsen daar terechtkunnen. De huurvoorwaarden — zoals ‘kostprijsdekkende’ huren en korte looptijden — maken een duurzame exploitatie bijna onmogelijk. Zonder aangepaste voorwaarden zullen deze plekken niet benut kunnen worden door makers. Wat dreigt te verdwijnen is niet alleen ruimte, maar een hele generatie makers die de stad cultureel en sociaal verrijkt. Als zij geen plek meer vinden, vertrekken ze. Een stad als Utrecht, met de grootste kunstacademie van Nederland, zou haar makers juist moeten willen behouden. De huidige kaalslag van onze cultuurrijke stad is niet meer te herstellen.
Oproep aan de gemeente Utrecht
Wij roepen de gemeente op om nú in te grijpen. Daarbij kijken we niet alleen naar de afdeling Culturele Zaken; dit vraagt om gezamenlijke inspanning van ook de afdelingen Economische Zaken, Ruimtelijke Ordening en Vastgoed. Breng in kaart hoeveel ruimte er in 2025 verdwijnt, en hoeveel ruimte er op korte termijn nodig is om Utrechtse makers in de stad te houden. Zorg dat de nieuwe ruimte ook daadwerkelijk toegankelijk en betaalbaar is voor het broedplaatsenveld.
Dat vraagt om aangepaste huurvoorwaarden, langere gebruiksduur en ondersteuning bij exploitatie. En vooral: tijdelijke of permanente oplossingen voor het acute tekort. Laat Utrecht een plek blijven waar cultuur kan bloeien — niet alleen in visie, maar ook in fysieke ruimte.
Ondanks de afspraak uit het convenant van 2022 tussen de gemeente Utrecht en het Broedplaatsennetwerk Utrecht om tot 2040 80.000 m² broedplaatsruimte toe te voegen, daalt het aantal vierkante meters dit jaar. Deze ontwikkeling staat haaks op de ambitie uit het convenant.
“We praten steeds over meters en beleid, maar vergeten de mensen daarachter. Makers die hun werkruimte verliezen. Jong talent dat geen plek meer vindt. Creativiteit laat zich niet tijdelijk opslaan tot er nieuw vastgoed is.”
Noot voor de redactie
Het Broedplaatsennetwerk Utrecht bestaat uit de volgende broedplaatsen:
Club Pet, dB’s, De Createur, DePlaatsmaker, DRUK, Geerteschool, Hof van Cartesius, Hooghiemstra, Kanaal30, Kapitaal, KLANK, Metaalkathedraal, de Nijverheid, Onderbuik, Radon, SPACE Utrecht, Stadstuin, LOU, Studio Bonte, The Music Space, Vechtclub, ZIMIHC.
Voor meer informatie of interviews:
Marije de Bruin (broedplaatsencoördinator Utrecht), namens de gezamenlijke Utrechtse broedplaatsen
📞 06 – 12049344
✉️ info@broedplaatsenutrecht.nl